Zuhal Olcay, (d. 10 Ağustos 1957, Üsküdar, İstanbul), Türk oyuncu ve şarkıcı. Babası erkek berberi Cevat İşanç, annesi ev hanımı Süheyla İşanç’tır. Konservatuarda piyano öğretmeni olan teyzesinin teşviki ile Ankara’ya giderek tiyatro eğitimine başladı.1976’da Ankara Devlet Konservatuvarı yüksek bölümünü bitirdi. Aynı yıl sınıf arkadaşı Selçuk Yöntem ile evlendi. Bir sene Londra’da eğitim gördü. Üç yıl süren ilk evliliğinin ardından işadamı Zafer Olcay ile evlenen Zuhal Olcay, İzmir’e yerleşti ve İzmir Devlet Tiyatrosu’nda oyunculuğa başladı. 1981 yılında kızı Ceren dünyaya geldi. 1983’ten itibaren çeşitli televizyon yapımlarında rol aldı; ilk televizyon filmi olan Sönmüş Ocak`tan sonra Parmak Damgası adlı yapım ile tanındı. Film festivallerinde aldığı ödüller ününü arttırdı. Sinema oyunculuğu ile birlikte tiyatro oyunculuğunu da sürdüren Olcay, 1986’da Martıdaki Nina rolüyle Avni Dilligil Tiyatro Ödülü’nü, 1988’de Balkon ‘daki İrma rolüyle Ankara Sanat Ödülü’nü kazandı. 1989`da Evita (müzikal)’nde Evita’yı oynadı. Bu müzikaldeki başarısı üzerine şarkıcılık kariyeri başladı. Dünden Sonra, Yarından Önce adlı filmde şarkıları seslendiren Olcay, daha sonra Onno Tunç’un bestesi olan parçayı bir albümde seslendirdi. Zuhal Olcay, 1989’da Sahte Cennete Veda adlı filmdeki rolüyle Almanya’da Altın Film Şeridi En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanarak uluslararası bir başarı elde etti. 1987’de eşinden ayrılan Olcay, üçüncü evliliğini 1992’de Londra’da tiyatro oyuncusu Haluk Bilginer ile yaptı. 1990’da Haluk Bilginer ile birlikte Tiyatro Stüdyosu adlı özel tiyatronun kurucuları arasında yer aldı ve bu tiyatroda Aldatma, Kankardeşler, Histeri, Balkon gibi oyunlarda başrol üstlendi.
Çeşitli siyasi eylemlere de katılan Olcay’a Bakırköy Belediye Başkanı Adaylığı teklif edildi.
Üsküdar’da kiralayıp restore ettikleri Tiyatro Stüdyosu’nun 1996’da yanması üzerine 1999’da Haluk Bilginer ile birlikte Oyun Atölyesi’ni kurdu. Olcay, Oyun Atölyesi’nin sahnelediği ilk oyun olan Steven Berkoff’un Dolu Düşün Boş Konuş adlı oyunundaki rolüyle Afife Tiyatro Ödülleri «En İyi Komedi Kadın Oyuncusu» Ödülü’nü aldı. Çift, Istanbul’un Moda semtinde bir apartmanı restore ederek oluşturduğu tiyatro mekanını 2002’de açtı. Zuhal Olcay’ın Bilginer ile olan evliliği 2004 yılında sona erdi.
Müzik çalışmalarını önce Vedat Sakman, daha sonra Bülent Ortaçgil ile devam eden ve Küçük Bir Öykü, ‘İyisin gibi parçalarla müzik listelerine giren Olcay’ın Küçük Bir Öykü (1990), İki Çift Laf (1991), Oyuncu (1993), İhanet (1998), Başucu Şarkıları (2001) ve Başucu Şarkıları-2 (2005) ve Cengiz Onural’la ortak çalışması olan Hiçbiryerde isimli albümleri vardır. 2008 senesinde TV8’de her perşembe «Mevzuhal» adıyla canlı performans programını sundu. Son olarak 2009 senesinde «Aşk’ın Halleri» albümünü yayınlamıştır.
Filmografi
Filmleri
* İhtiras Fırtınası (1983)
* Amansız Yol (1985)
* Kurşun Ata Ata Biter (1985)
* Halkalı Köle (1985)
* Ateşten Gömlek (1986)
* İstek (1986)
* Genç ve Dul (1986)
* Oteldeki Cinayet (1986)
* Bir Günah Gibi (1987)
* Dünden Sonra Yarından Önce (1987)
* Bir Avuç Gökyüzü (1987)
* Gece Yolculuğu (1987)
* Sahte Cennete Veda (1988)
* Medcezir Manzaraları (1989)
* Gizli Yüz (1990)
* Kara Sevdalı Bulut (1991)
* İki Kadın (1992)
* Ay Vakti (1993)
* Bir Sonbahar Hikayesi (1994)
* Aşk Üzerine Söylenmemiş Her şey (1995)
* İstanbul Kanatlarımın Altında (1996)
* 80. Adım (1996)
* Salkım Hanım’ın Taneleri (1999)
* Issızlığın Ortasında Sinema (1999)
* Gece Martıları (2000)
* Hiçbiryerde (2001)
* Simbiyotik (2004)
* Ankara Cİnayeti (2006)
* İyi Seneler-Londra (2007)
Tiyatro oyunları
* Othello
* Martı
* Evita
* Aldatma
* Kan Kardeşleri
* Histeri
* Balkon
* Dolu Düşün Boş Konuş
* Ayrılış
* Nathalie
Dizi Film ve TV yapımları
* Sönmüş Ocak (1980)
* Parmak Damgası (1985)
* Gecenin Öteki Yüzü (1987)
* Ateşten Günler (1987)
* Baharın Bittiği Yer (1989)
* The Young Indiana Jones Chronicles «Istanbul, September 1918» (1993)
* Artist Palas (1994)
* Medeni Haller (1997)
* Çatısız Kadınlar (1999)
* Yeditepe İstanbul (2001)
* Ti Show (2002)
* Seni Çok Özledim (2005)
* Geniş Zamanlar (2007)
* Beni Unutma (2008)
* Mevzuhal (2008)
* Umut Yolcuları (2010)
Diskografi
Solo albümleri
* Küçük Bir Öykü Bu (1990)
* İki Çift Laf (1991)
* Oyuncu (1996)
* İhanet (1998)
* Başucu Şarkıları (2001)
* Başucu Şarkıları 2 (2004)
* Aşk’ın Halleri (2009)
Diğer albümleri
* Asansör Film Müzikleri / Kolektif (1999)
* Bülent Ortaçgil İçin Söylenmiş Bülent Ortaçgil Şarkıları / Kolektif (2000)
* Hiçbiryerde Film Müzikleri (2002)
* Metin Altıok Ağıtı / Fazıl Say (2003)
* Söz Vermiş Şarkılar / Kolektif (2004)
* 41 Kere Maşallah / Kolektif (2006)
* Nazım / Fazıl Say (2006)
* Bulutsuzluk Özlemi 20 Yaşında / Kolektif (2007)
* Güldünya Şarkıları / Kolektif (2008)
Ödülleri
* 1984: 21. Antalya Film Şenliği, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu(İhtiras Fırtınası)
* 1985: 22. Antalya Film Şenliği, En İyi Kadın Oyuncu (Amansız Yol)
* 1986: Martı’daki Nina rolüyle Avni Dilligil Tiyatro Ödülü
* 1988: Balkon’daki İrma rolüyle Ankara Sanat Ödülü
* 1989: Almanya Altın Film Şeridi En İyi Kadın Oyuncu Ödülü, (Sahte Cennete Veda)
* 1989: 2. Ankara Film Şenliği, En İyi Kadın Oyuncu (Dünden Sonra Yarından Önce)
* 1990: 3. Ankara Film Şenliği, (Medcezir Manzaraları)
* 1994: 6. Ankara Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Bir Sonbahar Hikayesi)
* 1999: Afife Tiyatro Ödülleri «En İyi Komedi Kadın Oyuncusu» Ödülü, (Dolu Düşün Boş Konuş)
* 2002: 21. İstanbul Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu(Hiçbiryerde)
* 2002: 24. Siyad Türk Sineması Ödülleri, En İyi Kadın Oyuncu (Hiçbiryerde)
* 2003: 6. Gökçeada Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu (Hiçbiryerde)
* Afife Tiyatro Ödülleri : Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu-Nathalie 2006
